بدون عنوان

23 آبان - 17 آذر 1393

امید مشکسار

گزاره

۲۸ اثر ارایه شده، منتخبی از آثار امید مشکسار در فاصله سالهای ۸۸ تا ۹۳ است. این کارها بداهه اما با لایههای متعدد و در زمانهای نسبتا طولانی ساخته شده تا مسیر شکلگیری به روندی زنده و جستجوگر بدل شود. گاه اثری با مراجعههایی چند ماهه و حتی چند ساله به نقطهی پایانی خود رسیده است. و این خودشکلگیری اثر را کم و بیش از روش طراحی متداول دور میکند. در حقیقت طراحی یک ضرورت و نیاز درونیِ کارهای مشکسار است. نحوهی ماندگار شدنِ مرکب بر روی کاغذِ آسیبپذیر، کیفیتی به آثار او میدهند که روایتش را دقیقتر و با جزییات بیشتر بیان کند. اما روایت مشکسار چیست؟ او مانند بسیاری از همنسلان تجربهی انقلاب، جنگ، شرایط زندگیِ پس از جنگ و مهاجرت را از سر گذرانیده است. همهی این تجربیات عالمی برای هنرمند ساخته که پس از گذشت سالها هنوز منبع اصلی الهام او هستند. یادآوری آنچه بر او (فارغ از موقعیت فردی) و آنچه بر اطرافیانش گذشت، جستجو در آنها، بازگشت به خاطرات و تداعی آنها سرچشمهی اصلی آثار وی هستند. انسانهایی با پوششهایی غالبا روستایی در موقعیتهایی تمثیلی و معلق نقش اصلی را در کارهای او بازی میکنند. آنها در حال انجام کارهایی بسیار عادی، روزمره و آشنا هستند. اما در عین حال این اعمال کم و بیش غریب و آیینی به نظر میرسند. آنچه بر ابهام و ایهام این فضاهای بیزمان و بیمکان میافزاید، رابطهی انسانها با اشیا، گیاهان و حیوانات است. شاخهای که در دست دختری است، کاغذی که خوانده میشود و یا طرحی بر خود میگیرد، شمشیری که تیغهاش را کمربندی پوشانده و دستهاش یک قاشق است وهمه و همه رمز و رازی است که مخاطب قادر به تفسیر قاطع آنها نیست. مشکسار چرخهی روابط معیوب انسان معاصر را در آثارش دایما تکرار میکند، هرچند حرکت او بر لبهی این ابهام و قطعیت آگاهانه به نظر میرسد.