فضای بازدید مجازی

غنائم طبیعی

16 مهر - 3 آبان 1400

محمد حسن‌زاده

بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده

غنائم طبیعی

 

ایده‌ی اصلی پروژه‌ی پیش­رو ترکیبی از تاریخ، سیاست و طبیعت است. به تعبیری برهم­کنش این دو مفهوم (تاریخ - طبیعت) چگونه می­تواند مفاهیم تازه­ای از گذشته را برای ما آشکار سازد و راه­های نامکشوف آینده را بازسازی کند. این پروژه از دو بخش تشکیل شده است: دو بخش مجزا که در موازات با یکدیگر بازگو کننده‌ي یک مفهوم واحد هستند: “لایه­‌های سطح” و “غنائم استعماری”.

 

لایه­‌های سطح

 

این بخش تلاشی است برای جبران گذشته و بازگشت به ریشه­ها با خیره شدن به لایه­هایی از سطح در اقلیمی که جغرافیاهای نفتی، آن را احاطه کرده است؛ نگاه به گیاهان مقاوم و بومی طبیعت جنوب و کوه­ها و تپه‌هایی که منزلگاه همیشگی آن‌هاست

بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، سه لت، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر (هر کدام)، ۳۰×۱۵ سانتی‌متر (مجموعا)، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، سه لت، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر (هر کدام)، ۳۰×۱۵ سانتی‌متر (مجموعا)، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۱، مرکب و نفت خام روی کاغذ، ۱۰×۱۵ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ فروخته شده
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی لایه‌های سطح ۲، مرکب روی کاغذ، ۲۰×۱۴ سانتی‌متر، ۱۳۹۹-۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود

غنائم استعماری

 

 کنترل گذشته: غنائم طبیعی

بریتانیایی­ها از اواخر  سده‌ی هفدهم به این سو با تاسی از ایده‌ی اکتشاف و تسخیر و همچنین برای حفظ عظمت امپراطوری در آینده­های دور، آغاز به جمع­آوری گیاهان و درختان کردند. این ایده گستره­ی­ سرزمینی­ای وسیعی را دربر می­گرفت که شامل سرزمین­هایی از سه قاره‌ی آسیا، آفریقا و اقیانوسیه می­شد. این گیاهان و درختان هم­زمان در باغ سلطنی کیو،  کاشته و در آرشیو عظیم آن نگهداری می­شدند.

سرزمین­های این مستعمرات یا شبه‌مستعمرات (مناطق جنوبی ایران) در طول سده‌ی نوزدهم به این سو همچون لابراتوارهای سهل­الوصول برای متخصصان فنی و علمی بودند. آن‌ها برآن بودند تا طبیعت را به تعبیر خود از هرج­و­مرج اولیه، به سوی نوعی نظم عقلانی (آرشیو) رهنمون کنند و گوناگونی گیج­کننده‌ی طبیعت پیش رویشان را نظم ببخشند. با این نگاه (آرشیوی)، طبیعت در طبقه­­بندی­ بی­پایان گسترده می­شد تا این متخصصان علمی(گیاه شناس) بتوانند آن‌ها را دسته­بندی کنند و از همه مهم­تر زرادخانه­ای عظیم از عناوین و گونه­ها را به جهان هر چه علمی­تر پیش­رو هدیه دهند؛ هدیه­ای که از ذهنیت مدرن اکتشاف و تسخیر سرچشمه می­گرفت. از نگاه امروز ما اما، این طبیعتی­ است که تاریخی درک می‌شود؛ طبیعتی که پیوندی ناگسستنی با تاریخ و سیاست (آرشیو- قدرت) دارد.

تصاویر این بخش علیه جمع­آوری، رده­بندی و آرشیو است.

 

گذشته آینده: غنائم مصنوعی

غنائم مصنوعی، یادآور سنت غربی (اغلب بریتانیایی) جمع­آوری و بایگانی ­کردن ابزار-اشیاها در میان کارگران ماهر محلی(اغلب بازنشسته) صنعت نفت، در جنوب غربی ایران است. عادتی که راه خود را حداقل در بخشی از جامعه‌ی کوچک کارگران محلی جنوب از دیرباز تاکنون باز کرده است. به تعبیری این ابزار–اشیا­ها بقایای آینده­ای هستند که کاشفان نفت نوید آن را می­دادند. جمع­آوری این ابزار-اشیا­ها برای کارگران ماهر محلی، نشانه­هایی از قدرت را در خود دارد. هر کدام از این ابزار–اشیاها پیش­ران بخشی از یک کل بوده­اند که در ساخت یک طبیعت مصنوع یا ثانویه (ساخت جامعه‌ی مدرن و مستقل از طبیعت) نقش به‌سزایی را ایجاد می­کردند. جمع­آوری­کنندگان این ابزار-اشیا خود را بخشی از پیشرفت صنعت در گذشته‌ی دور می­دانند، اما نا گفته پیداست که این ابزار-اشیا­ها بخش کوچکی از ساختار بزرگی را به ما نشان می­دهد که دست به مهندسی اجتماع و طبیعت جنوب ایران زده است.

بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰
دیدن در اتاق
بدون عنوان از مجموعه‌ی غنائم استعماری، دیازک مات، ۵۰×۵۰ سانتی‌متر (چپ)، ۲۵×۲۵ سانتی‌متر (راست)، ۴ نسخه، ۱۴۰۰ موجود