«گلخانهی شماره ۲؛ خاطرهی جعلی» چیدمان مریم مُهری در پاسیوی پروژههای محسن با همکاری گالری اُ
24 تیر 1401
مریم مهری در پروژهی «گلخانهی شماره ۲؛ خاطرهی جعلی» که در امتداد مجموعهی گلخانههای او ارائه میشود، گلخانه را جایی برای تجربه و بازی میبیند. در این فضا تجربهی پرورش و ساختن، داستانسرایی و گفتوگو فراهم میشود. طنزهای بازیگوشانه و داستانپردازیهای ادامهدار، ویژگی اصلی آثار مریم است؛ آثار او به واسطهی برخورد سرخوشانه و متریالهای ساده و دمدستی، همواره در وضعیتی سیال و بیتکلف خلق شدهاند.
مریم در این پروژه که در فضای پاسیوی گالری محسن در همکاری با گالری اُ ارائه میشود، کوهها و گلهایی را جسمیت میبخشد که اساسا از بودن آنها در جهان واقع مطمئن نیست چراکه نمیداند خاطرهی چیدن گلها میان آن دو کوه واقعی است یا برساختهی تخیل کودکانهی او. گویی با بازسازی این طبیعت همانطور که ذهن خود را به پرسش میگیرد و خاطراتش را مرور میکند، مخاطب را نیز به بازاندیشیدن دربارهی سازوکار جعل خاطرات دعوت میکند. آیا همهی خاطرات کودکی ما واقعا اتفاق افتادهاند؟ چه سهمی از خاطرات ما دستکاری ذهن ما است؟ آیا خاطراتی که در ذهن ما به رویدادهای کلیدی در شکلگیری تجربیات و شخصیت ما تبدیل شدهاند، برای دیگران بیاهمیت و فراموش شدهاند؟
مریم بهجای آنکه این بلاتکلیفی و گیجی را به خاک بسپارد و از آن بگریزد، به استقبال آن میرود و در این وضعیت، گلخانه به مثابهی مکانی امن برای او؛ به کارگاهی بدل میشود که میتواند در آن به خاطرات جان ببخشد و به بازیشان بگیرد. از این رو کار با پارچه برای او در این کارگاه صرفا انتخاب یک متریال نیست، موضوع کار اوست؛ زنده نگه داشتن خاطره و سنتی است که سالها در خانوادهاش جریان داشته است، مانند سوزندوزیهای ظریف و پیچیده در پرداخت کوهها. گلها اما مثل طراحیهای آبرنگیاش، حالتی اتودوار دارند و همچون خاطراتش، فانی و متزلزل به چشم میآیند.
مریم مهری از جعل «یاد»ها در ذهن خود فراتر میرود و برای آن نمودی بیرونی در قالب «یادگار» خلق میکند تا آن خاطره را برای خود واقعیتر و بایگانی آن را آسانتر کند. آیا جعلیسازی خاطرات در زندگی انسان ناخوداگاهانه اتفاق میافتد؟ ذهن بشر تا چه حد مایل است خاطرات را جعل کند؟ اگر آدمی قدرت نسیان، اصلاح و تغییر عامدانهی خاطرات را داشت، آن را بالفعل میکرد؟ و در این صورت آیا هویت فردی و واقعیت تاریخی ما شکل دیگری نداشت؟